Piękne drzewostany w Żegotach i Lidzbarku Warmińskim

2017-01-20 12:00:00(ost. akt: 2017-01-20 14:07:42)
Cmentarz w Żegotach

Cmentarz w Żegotach

Autor zdjęcia: archiwum

W obliczu najnowszych zmian dotyczących ochrony przyrody, coraz częściej słychać zaniepokojenie o te miejsca, niewielkie enklawy piękna, które nie zostały objęte ochroną prawną i obecnie narażone są na bezwzględne i często bezmyślne niszczenie. Aleje ze starym drzewostanem, opuszczone parki, cmentarze.
Szczególnymi miejscami, w których przyroda splata się prawdziwymi, nie tylko metaforycznymi korzeniami z pamięcią i tej pamięci trwałością, są nasze stare cmentarze



Ginące piękno starych cmentarzy

Nie pamiętam już, w którym z czasopism wpadł mi w oko, jeszcze w czasach licealnych, artykuł o ginącym pięknie starych cmentarzy polskich. Ten temat zgłębiam do dziś i uważam za wciąż aktualny.

Wyjątkowego piękna dodają cmentarzom drzewostany – często wiekowe i będące prawdziwymi pomnikami przyrody. Dobrze, że są jeszcze miejsca, gdzie rozumie się ich znaczenie i o nie dba, gdzie ludzie nie pojmują błędnie estetyki i funkcjonalności.


Zadrzewienia cmentarne, często postrzegane jedynie przez pryzmat „śmiecenia” czy „zagrożeń”, nie bez przyczyny istnieją od dawna. Drzewa wytwarzają mikroklimat, utrzymują wilgotność i zatrzymują porywiste wiatry, które zmiatają to, co zmieść się daje z nieosłoniętej niczym powierzchni, powodując wysuszenie gleby i tym samym niszczenie roślinności zielnej.
Pozbawienie drzew wyjaławia glebę terenu narażając ją na szybszą erozję (niszczenie), niż w terenie zadrzewionym.


Przyroda pochyla i zamyśla razem z nami

Spacer pośród pomników alejkami zielonego cmentarza sprzyja kontemplacji, spokojowi i zadumie - oto przyroda pochyla i zamyśla razem z nami, a ptaki krzątające się i śpiewające w koronach drzew dają nam i nadzieję, i pocieszenie, że wszystko jest pełne światła, że śni i budzi się na nowo.


Oczywiście, tu i ówdzie padają głosy, że drzewo może się przewrócić, że sypie liście, ale przewraca się również słup wysokiego napięcia, zapala komin od sadzy, a śmieci zaściełają nasze otoczenie. Czy wobec tego marzymy, by spocząć pod betonem, na samym środku pustyni pokryci spłowiałym sztucznym kwieciem?


Błogosławieni jesteśmy ci, którzy możemy ciała swoje oddać pod opiekę drzewom – święte gaje, dęby pamiątkowe (a to papieskie, a to katyńskie), drzewa nad grobami nieznanych żołnierzy, których jeśli było można, grzebano w lasach, nie w szczerym polu, bo szczere pole to symbol pustki i osamotnienia, gdzie nad grobem ani brzoza nie zaszumi, ani wierzba nie zapłacze...
 W baśniach na grobie sadzi się witkę lub gałąź, która się drzewem staje by przynosić pociechę i błogosławieństwo.

"Lasy cmentarne" Europy

W zachodniej Europie powstają współczesne „lasy cmentarne”, gdzie się prochy grzebie nie w grobie, lecz pod drzewami, które stają się żywymi pomnikami, które stają się świadkami i skarbcami pamięci, że się atomy bliskich zespalają z drzewami i w nich trwają dalej jakby wciąż żywe.


Cieszy mnie niezmiernie, że na Warmii są jeszcze cmentarze hołdujące tej starej i przepięknej tradycji zapewnienia zmarłym cichego spokoju w cieniu wiekowych szumiących drzew.

Kojącej obecności wielkich, milczących i współczujących strażników czasu, którzy pamiętają dzieciństwo naszych dziadków, rodziców i będą pamiętać nas, kiedy małe rączki naszych wnucząt dotykać będę ich pni.

Wśród takich cmentarzy możemy wymienić przepiękny zabytkowy cmentarz położony na terenie dawnego parku biskupa Ignacego Krasickiego w Lidzbarku Warmińskim, malowniczy cmentarz w Głotowie, gdzie przyroda ze starodrzewem sama w sobie staje się modlitwą, nostalgiczny leśny cmentarz w Orzechowie, zabytkowy cmentarz we Frączkach, przepiękny majestatyczny cmentarz w Barczewie, po którym spacerujemy jak w katedrze z kolumnami drzew, pod sklepieniem ich rozłożystych koron, niewielki cmentarz w Żegotach położony we wsi, a jednak ocieniony starymi strzelistymi drzewami zarówno liściastymi, jak i przepięknymi okazami żywotników, czy też cmentarz w Jezioranach, gdzie dostojność starych wysokich drzew znakomicie współgra z powagą miejsca.


Zaufać mądrości przodków

Cieszy mnie, że są miejsca, gdzie ufa się mądrości, ufa przodkom, którzy cenili i rozumieli piękno i pożyteczność drzew. Szanowali ich wielkość, wspaniałość i dobro. Cieszy, że są jeszcze cmentarze, na których widać troskę o ludzi, piękno, przyrodę, gdzie szanuje się dawne czasy, których świadkami są właśnie drzewa, bo jak pisał Leopold Staff:



„Z wolna wszystko umilka, zapada w krąg głusza

I zmierzch ciemnością smukłe korony odziewa,

Z których widmami rośnie wyzwolona dusza...

O, cóż jest piękniejszego niż wysokie drzewa!”



A gdyby argument piękna nie był bliski, to zaufajmy Adamowi Asnykowi:


„Ale nie depczcie przeszłości ołtarzy,

Choć macie sami doskonalsze wznieść;

Na nich się jeszcze święty ogień żarzy,

I miłość ludzka stoi tam na straży,

I wy winniście im cześć!”


Jan Drzewiec


 




Czytaj e-wydanie

Pochwal się tym, co robisz. Pochwal innych. Napisz, co Cię denerwuje. Po prostu stwórz swoją stronę na naszym serwisie. To bardzo proste. Swoją stronę założysz klikając " Tutaj ". Szczegółowe informacje o tym czym jest profil i jak go stworzyć: Podziel się informacją:

">kliknij
Problem z założeniem profilu? Potrzebujesz porady, jak napisać tekst? Napisz do mnie. Pomogę: Igor Hrywna


Komentarze (6) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.

Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych

Zaloguj się lub wejdź przez FB

  1. tak #2614928 | 88.156.*.* 1 lis 2018 19:41

    tyko ludzie bez wyobrażni i braku tam grobu bliskiej osoby, tam gdzie na cmentarzach chcą mieć puszczę, znam cmentarz obok którego postawiono duży kurnik, zmarli to nic, ale żywym w zależności od kierunku wiatru trudno tam nieraz wejść nawet na chwilę

    odpowiedz na ten komentarz

  2. Ja #2165728 | 217.99.*.* 22 sty 2017 20:49

    Z pięknego zielonego Lidzbarka Warmińskiego niedługo zostanie łysa polana pełna parzącego kamienia latem zaś zimą marznącego kamienia i soli niszczącego nie tylko buty ale i nasze sprawne nogi, łamiąc je w kostkach. Drzewa sadzimy dla wnuków a nie wycinamy.

    Ocena komentarza: warty uwagi (2) odpowiedz na ten komentarz

  3. m. #2164291 | 185.140.*.* 20 sty 2017 22:07

    Szkoda, że akurat te drzewa niszczą pomniki, łamią się, a później spadają na groby.. Ostatnio drzewo zniszczyło pomniki i nie jeden, ale kilka

    Ocena komentarza: poniżej poziomu (-4) odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (1)

    1. ela #2164263 | 94.254.*.* 20 sty 2017 21:19

      Wyciąć te pozostałości po Hitlerze.

      Ocena komentarza: poniżej poziomu (-5) odpowiedz na ten komentarz

    2. DRWAL #2164218 | 185.140.*.* 20 sty 2017 20:11

      Niedługo puścimy w dół parę drzew w Żegotach, bez obaw

      Ocena komentarza: poniżej poziomu (-4) odpowiedz na ten komentarz

    Pokaż wszystkie komentarze (6)
    2001-2024 © Gazeta Olsztyńska, Wszelkie prawa zastrzeżone, Galindia Sp. z o. o., 10-364 Olsztyn, ul. Tracka 5